Reizen is niet altijd leuk en ontspannen. Het kan ook zwaar, leerzaam of eng zijn. Om maar een paar dingen te noemen. Ik heb van mijn tijd in Laos erg genoten en het is een van mijn favoriete landen waar ik ooit ben geweest. Ik heb in dit land enorm veel geleerd, dingen van mezelf maar ook praktische dingen.

Dus wil je meer weten over de dingen die ik geleerd heb lees vooral verder om alles te lezen of kies 1 van de onderwerpen uit deze lijst.

• Hoe maak je van olifanten poep papier?
• Hoe groeit rijst en hoe word het gemaakt......de 14 stappen
• Met de drie ingrediënten: Varkenspoep, stro en bladeren maken we....
• Laos les en engelse les
• Traditoneel weven Loas style
• Fruitshakes
• Geschiedenis les:The secret war en bommen opruimen

Hoe maak je van olfianten poep, papier??

Tijdens mijn 1 dag mahout elephant training in Lampang (Thailand) leerde van alles over de olifant. Hoe je een olifant moet voeren, wassen en we leerde commando's. zoals vooruit: Bai en Ben: rechts of links afslaan. Maar het leerzaamste was toch hoe je van olifanten poep papier maakt. En zeg nou zelf wie heeft er nooit met poep willen spelen, haha Ik dacht wat een heerlijke sensopatische activiteit, waardoor ik gelijk aan mijn werk moest denken. Misschien moeten ze dat ook gaan doen, en kunnen ze het gemaakte papier verkopen om vervolgen met het geld iets leuks te doen!! Ik denk dat een aantal cliënten het wel erg leuk vinden al weet ik niet wat het personeel er van denkt.

De olifanten poep word eerst gereinigd, gekookt en gedesinfecteerd voordat je pas echt kan beginnen. Olifanten poep of Dung is zeer geschikt voor het maken van papier omdat de olifant goed gezond eten. Veel bananen, (Kokos) bladeren. De poep ziet er dan een stuk witter uit. Vorm dan een bal en gooi het in een emmer water. Laat het dan deels oplossen in het water. Gooi dan het water in een grote bak waar een zeef inligt. spreid de opgeloste met nog stukken poep over de zeef. Laat het even rusten en haal dan langzaam de zeef van een kant omhoog en laat al het water weg lopen. De poep blijft op de zeef liggen en nu moet het een tijd drogen in de zon. Als het droog is kan je het papier van de zeef verwijderen het enige wat je dan nog moet doen is met een schuurpapier de harde oneffenheden weg te halen en klaar is je papier.

Hoe groeit rijst, hoe word het gemaakt......de 14 stappen

Inleiding: Ik, Joe en Josh hadden gisteren, nadat we elkaar ontmoet hadden op straat, een excursie geboekt om naar de rijstvelden te gaan. Om 8 uur stonden we bij het boekingskantoor van Tigertrail en werden we opgehaald door Tuktuk en een gids. Die gids heeft werkelijk niks gedaan, aangezien hij er alleen maar was voor de tuktuk rit heen en terug. Ter plekke hadden we mensen die daar werken die alles uitlegde. Ik had al een tijd in mijn hoofd om naar een rijstveld te gaan en wou graag weten hoe rijst word gemaakt (traditionele manier). En niet de uncle ben rijst uit een pakje. Ik hou eigenlijk helemaal niet zo van rijst, maar hier smaakt het gewoon een stuk beter. En de mensen in Laos (en Thailand) weten wel hou ze het lekker kunnen maken. Ik vond het ook helemaal leuk dat we er dan ook waren. We hebben werkelijk van alles geleerd over rijst. Er zijn 14 stappen in het produceren van rijst. Nou eigenlijk zijn het er 13 maar omdat dat een ongeluksgetal is hebben ze er 14 van gemaakt: en dat is eten.

We waren maar met zijn vijven dus een klein groepje. Wat heerlijk de ruimte gaf om alles uit te proberen zonder lang op elkaar te moeten wachten. Het hele proces, van het zaden tot en met het oogsten duurt 3 a 4 maanden. Afhankelijk van het weer en de soort rijst. Vandaag ook het verschil geleerd tussen gekookt, gestoomd rijst en Sticky rijst. Ik dacht dat het een verschillende manier van bereiden is. Maar Sticky rijst is een ander soort rijst. In Laos word Sticky rijst het meest gegeten. Daarnaast gestoomde witte rijst en paarse rijst. Dat laatste heb ik nog niet geprobeerd.

The living land is een organisatie die zich inzet voor de lokale bevolking en het behoudt van het land en traditionele werkwijze. Het heeft naast de rijstvelden ook een organisch farm. De farm geeft lokale mensen werk en de rijst die word geteeld word deels weg gegeven aan arme families.

Voordat we aan de 14 stappen begonnen. Kregen we eerst een mooie bamboe hoed op en daarna uitleg over de verschillende middelen en werktuigen die ze gebruiken. Van vallen om vogels te vangen tot rijst manden gemaakt van bamboe. Het meeste is gemaakt van bamboe en andere natuurlijke producten. Er was iemand die van bamboe spullen aan het rijgen was. Wij maakte een vogel van bamboe. Er was ook een smid aan het werk, hij maakte verschillende messen en andere werktuigen.

De veertien stappen

Stap 1: Zaadjes scheiden

De eerste stap is om de slechte zaadjes van de goede te scheiden. Dit doen ze door een grote kom te vullen met water, daar vervolgens veel zout in te doen en daarna een ei. Als het ei begint te drijven kunnen de zaadjes er in. De goede zaadjes zinken en de slechte blijven drijven en kan je die er uit vissen. Daarna moet je de goede zaadjes goed afspoelen, omdat het zout slecht is voor de zaadjes. Je proeft simpel even de zaadjes om zeker te zijn dat alle zout ervan af is.

Stap 2: land voorbereiden

De tweede stap is om het land voor te bereiden voor de eerste keer zaaien. Ze ploegen het land, laten het onderwater lopen zodat het een lekker modderpoel word. Dan laten ze het water weer weg lopen en worden er paden gemaakt. Met je voeten schop je het modder weg zodat er een loop pad word gevormd.

Stap 3: Planten en oogsten

De derde stap is het planten van de zaadjes. Je gooit een hand vol op het nog natte land. Er mag best veel op de zelfde plek gegooid worden en het land moet goed bedekt zijn. Je mag de zaden niet te hard vast pakken maar losjes in je handen. Als je ze hard vast pakt breken de zaadjes. Dan zorg je dat je een vogelverschrikker ergens in het land plaatst. Helaas werkt dit voor de eerst paar dagen en daarna niet meer. Als de plantjes groot genoeg zijn worden ze geoogst. Met wortel en al worden ze uit de grond gehaald en samen in pakketjes gevoegd zodat ze later weer geplant kunnen worden.

Stap 4: land voorbereiden twee

Met een Buffalo gingen we aan de slag om het land voor te bereiden. Eerst met een enkele ploeg en daarna met een drie poot ploeg. Dit is de traditionele manier van ploegen. Veel boeren hebben tegenwoordig gewoon een Buffalo die op gas(benzine) werkt maar dat is voor de toeristen minder leuk natuurlijk. Suzanne (de Buffalo) deed goed haar best ondanks het feit dat ze hoogzwanger was. Een Buffalo geef je trouwens zout als lekkernij/beloning.

Stap 5: Planten twee

Nu gingen we tot onze knieën diep in de modder om de planten te plaatsen. 20 cm van elkaar. Langzaam gingen we naar achteren, het was erg moeilijk om je te verplaatsen. Het laten groeien van de rijst gebeurd ook in fases. Eerst 10 dagen in natte grond daarna 10 dagen droog, dan 1 maand nat en dan 1 maand droog. Ect. Hier word de rijst sterker van.

Stap 6: onkruid wieden

Daarna was het tijd om op een ander veld onkruid te wieden.

Ik zag helaas niet echt het verschil tussen het onkruid en de rijstplanten. Dus liet het maar aan de expert over omdat ik niet de rijstplanten wou vernielen.

Stap 7: Oogsten

Het oogsten mochten we helaas niet zelf doen omdat ze te bang waren dat we ons zelf zouden bezeren. Veel van de lokale boeren hebben het topje van hun pink niet meer omdat die eraf is gesneden tijdens het oogsten. Met een speciale rijstmes word het los gesneden. Je oogst pas als de rijst bruin word van de bovenkant.

Stap 8: Rijst los slaan

Nu was het tijd voor wat sport. Met een soort kungfu wapen sloegen we de rijst los van de plant als de rijst dan er nog niet compleet uit was gebruikte we een soort golfstick om de rest er uit te slaan.

Stap 9: Zaadjes scheiden (met waaier)

Nu moesten we met een groot uitgevallen tennisracket gemaakt van bamboe de troep en de slechte zaadjes scheiden. Je gebruikte het als een grote waaier en door de wind die je maakte ging alle troep weg en blijven de goede zaadjes liggen.

Stap 10: Stamper

Daarna werd de rijst (zaadjes), in een al eeuwen oud machine gedaan. De zaadjes gingen in een kom en met een grote stamper waarbij je je hele lichaam moest gebruiken word de rijst los van de schil gestampt.

Stap 11: Rijst gooien

Daarna moesten we met een groot dienblad de rijst in de lucht gooien en de wind nam dan de schillen mee. Zodat je uiteindelijk alleen maar rijst overhoudt

Stap 12: Rijst in water

Voordat de rijst gekookt kan worden moet het eerste en paar uur in het water weken. Het water dat overblijft na het weken word als natuurlijk shampoo gebruikt. Alles word hier gerecycled. De schillen van de rijst als kompost enz.

Stap 13: Koken

Afhankelijk wat voor soort rijst je hebt en hoe je het wil eten is het nu tijd om de rijst te koken. Wij hadden sticky rijst en dat word in een bamboerijstmand gestoomd boven het vuur. Het is dus geen gestoomde rijst maar sticky rijst. Je hoeft het niet te roeren ofzo. Je hoeft maar 1 keer de rijst om te gooien en dan is het klaar. Het blijft als een geheel aan elkaar plakken.

Het duurde even voordat de rijst klaar was. Ondertussen perste we de suikerkorn leeg en dronken we de sap. Kregen we een rondleiding over de organisch farm. Ze hebben een heleboel verschillende fruit en groente planten. We maalden de rijst (net zo als graan) tot meel. Waarvan ze weer rijstkoeken maken.

Stap 14: ETEN

Toen was het tijd om eindelijk te kunnen eten. De sticky rijst heeft opzich niet veel smaak maar met een pittig dip was het best te doen. De eigenaar had ook voor andere rijst lekkernijen gezorgd, rijst cake en koekjes. Wat je allemaal niet kunt doen met rijst.

Met drie ingredienten varkenspoep, stro en bladeren maken we..............

.............Kompost.

Voor dit verhaal gaat even een inleiding vooraf. Na Luang Prabang ging ik samen met Josh en Joe naar Vang Vieng. Het paradise voor jongeren die dronken, stoned willen zijn en gewoon weg domme dingen doen. Je zal bijna vergeten dat je hier ook kunt tuben of kayaken in een mooie omgeving.

Vang Vieng is niet echt een dorp waar ik te lang wil blijven. Het is te toeristisch en heeft al lang zijn charme verloren. De eerste dronken mensen spot je al om een uur of 11. Als je gaat tuben, vind je om de haverklap een bar aan de rivier die je drank geven. Niet echt mij ding en ik heb het ook niet gedaan. De locals vinden het ook verschrikkelijk.

Van Joe had ik gehoord dat er een vrijwilligers project in de buurt was. Joe wou zelf graag gaan maar had geen tijd meer. Omdat ik al na 1 nacht weer uit Vang Vieng weg wou besloot ik maar om 1 week vrijwilligerswerk te doen voor SaeLao Project net buiten Vang Vieng. Het was een hele evaring. De eigenaar Bob, een man die volgens mij zomaar aan het project begonnen is zonder er maar iets van af te weten. Hij is enorm chaotisch en heeft geen enkele managment kwaliteiten. Hij houd niet eens de inkomen en uitgave bij. Goed met dat gezegd te hebben, heb ik het toch naar mijn zin gehad. Afwisselend werk met veel rust momenten met gezelligheid. Het SaeLao project is een organaische boederij. Helaas is dit nog niet eens opgezet door Bob. Ik heb me vooral geconstreed op het maken van planten bedden en kompost hopen. Kompost bestaat dus uit poep, stro en bladeren of ander onkruid. Dat moet natuurlijk eerst verzameld worden. Poep haalde we uit de varkenstal waar je tot je enkels in de poep stond of van de straat waar de koeien poepen. Koeien poep werkt trouwens beter dan varkenspoep. Stro hadden we nog ergens liggen en bladeren en onkruid moesten we eerst wieden. En dan hele hopen van alles. Dan maak je de eerste laag van onkruid, ongeveer een meter bij een meter. dan een laag stro en dan een laag poep. Elke laag moet je water geven en elke laag moet gelijkmatig verdeeld zijn ;), Als de kompost hoop groot genoeg is dek je het af met plastic. Na vier dagen moet je hem omscheppen en dan elke keer na 2 dagen totdat de kompost klaar is om gebruikt te worden. Dit duurt ongeveer 18 dagen. In het begin vond ik het een vies karwei en wou niet vies worden. Even wennen en daarna maakt het toch niet meer uit of je wel of niet poep aan je voeten en handen hebt.

Laos les en Engelse les

SaeLao project: Op een avond kregen ik en de andere vrijwilligers les in Loas van Xzian. Al had ik al snel door dat hier geen beginnen aan is. Het alfabet is enorm ingewikkeld. Ik hou het maar bij twee woorden. Sawadii: Om gedag te zeggen. Kowb jai om bedankt te zeggen, voeg daar Lei lei aan toe en dan bedank je ze heel erg.

Elke dag word er aan de lokale kinderen engelse les gegeven. Ik heb het ook 1 keer gedaan. Ik had maar 5 studenten omdat het met bakken uit de hemel kwam. Ik wou daarom niet de les vervolgen wat ze de vorige dag hebben geleerd. Daarom heb ik de wereld bol er maar bij gepakt en verteld waar Loas is en waar ik vandaan kom en wat ik al gereisd heb. Verder omdat het zo slecht weer was, hun verschillende worden die te maken hadden met weer laten oefenen. Daarna hadden de kinderen zelf ook nog een paar vragen over woorden die ze ergens waren tegen gekomen maar niet wisten wat het betekenden.

Traditoneel weven Laos style

Ja hoe ga ik dit uitleggen. Weven is enorm ingewikkeld. Vooral het opzetten van het weeftoestel. Het toestel is gemaakt van hout en touw en is groot (een ruime kast) dus past niet snel in je woonkamer. Bij weven gebruik je en je voeten en je handen. Het basis weven is niet heel moeilijk maar dan word de stof wel erg saai. Patronen weven is ingewikkeld. Dham leerde ons weven. Ik maakte fout na fout, brak zelf het draad twee keer, maar kreeg het toch uit eindelijk te pakken. Voor meer detail zie de foto.

Fruit shakes

Fruit shakes zijn enorm populair in Thailand en Laos. Ik ben er ook sinds Chiang Mai verslaafd aan geraakt. Gemiddeld drink ik 2 of 3 shakes per dag. Ze zijn aardig gezond en je kan overal vragen of ze geen suiker willen toevoegen. Tijdens mijn vrijwilligerswerk heb ik ook in het restaurant van SaeLao geholpen. Daar heb ik ook geleerd hoe je fruit shakes maakt (laos style, in thailand zijn ze weer anders) Met dit warme weer is het extra lekker. Bij jullie is het ook nu zomer, als het goed is. Dus voor de warme dagen, hier is het recept.

Elke shake (1p) bestaat uit de volgende ingredienten;

1 banaan, water, ijs (blokjes), snufje zout, twee scheppen suiker, handje vol mint en pers een halve kleine limoen uit.

Voeg daarnaast je favoerite fruit toe of doe een mix van verschillende soorten:

Papaya

Annanas

Banaan

Mango

Doe alle ingredienten in de blender, mixen en klaar.

Geschiedenis les: the secret war en bommen zoeken

In Laos zie je nog steeds de restanten vanuit de oorlog. Ze gebruiken delen van bommen als steun voor een hek of gewoon als decoratie (bv. paraplu houder). Tussen 1964 en 1973 heeft de USA hier meer dan 260 miljoen bommen laten vallen. Elke 8 min van 24 uur, 9 jaar lang was er ergens in Laos een bombardement. Wat de USA meer dan 2,2 miljoen dollar kosten per dag dat ze aan het bombarderen waren. Helaas is 78 miljoen van de gevallen bommen niet ontploft, genaamd UXO‘s. UXO: Unexploded ordance. Dat betekent dus dat er nog steeds veel ongelukken gebeuren met bommen. Het gaat vaak om een cluster bom. Clusterbommen worden als grote bom los gelaten, in de lucht springt dit open en komen de kleine bommen vrij. Die zijn zo ontworpen dat ze door de wind een draaiende beweging maken. Zo spreiden de bommen zich uit. Ze zijn ook ontworpen om niet altijd direct te ontploffen. De bommen zijn zo groot als een tennisbal, waardoor ze moeilijk te vinden zijn. De meeste slachtoffers zijn boeren en kinderen. Kinderen zien en weten het gevaar niet. Ze denken dat het of fruit is of een bal om mee te spelen. Daarnaast helpen veel kinderen ook hun ouders op het land. Veel boeren komen om of raken gewond doordat bommen onder de grond zijn verstopt of gewoon weg in een boom zijn gegroeid die ze proberen te kappen. Veel mensen maken dagelijks een vuurtje, om afval te verbranden maar ook om te kunnen koken. Als ze dat doen op een plek waar een bom ligt begraven gaat deze ook af. Dan zijn er ook nog de mensen die gewond raken tijdens het zoeken naar het kostbare metaal van een bom, om het te verkopen. Sinds de oorlog zijn er meer dan 12.000 slachtoffers gevallen. Sinds december 2011 zijn er 14 gewonden gevallen, vele van hen waren tieners die een vuurtje stokte om afval te verbranden. De British Mine Advisory group is sinds 1994 bezig met opruimen. Helaas gaat dit moeizaam en zal het nog meer dan 100 jaar duren voordat het land kompleet bomvrij en veilig is. Het is ook niet echt een makkelijk karwij. Op veel plekken waar bommen zijn verwijderd, wordt vaak weer nieuwe ontdek die door graven of bommen die door de regen zijn schoongespoeld. Zo is er een dorp waar de MAG al meer dan 18 keer is geweest maar steeds terug moet komen voor nieuwe ontdekte bommen. Ik heb zelf ook de gevolgen gezien. Zo zijn er in bombvillage de bommen gebruikt om dingen te bouwen. Je ziet ze als pilaren voor huizen, een trog voor de varkens, als planten bakken en het metaal word verwerkt tot messen. Ook heb ik enorme kraters gezien en heb ik zelf ook een clusterbom gevonden. Half verstopt onder het zand...

Omdat ik niet wil eindigen met een zware geschiedenis les, hier nog wat dingen die ik heb gedaan.

Luang Prabang, enorme relaxde stad, daarom ben ik er ook een tweede keer. Night market, Kungsi watervallen, Pak ou cave met budha's, Tempels, Bowlen en meer bowlen.

SaeLaoproject: in het restaurant werken, Engelse les geven, kinderen vermaken, in blue lagoon zwemmen, op de rijstvelden werken, naar de stad op brommers, koken, bloembedden maken, onkruid wieden, toiletten schoonmaken, menu maken, douchen in de rivier (was geen normale werkende douche), in de hangmat een boek lezen en koeien weg jagen

Vientiane: hoofdstad, massages krijgen, tempels bezoeken, Budha park, langs het water lopen en nightmarket

Phonsavan: Plain of jars, bombs village, UXO victim centre en MAG centre bezocht.

Dit was het weer voor nu. Hopelijk hebben jullie ook wat geleerd

Groetjes aan iedereen!!

Lizzy